Współczesne tempo życia a przerost żwaczy (szczękościsk/ bruksizm)

Na przebiegu ostatnich lat, tempo naszego życia uległo istotnemu przyśpieszeniu. Żyjemy bardzo intensywnie, dużo pracujemy, próbujemy godzić życie zawodowe z zakładaniem rodziny i samorozwojem. Coraz mniej śpimy, mamy niewiele czasu na odpoczynek i relaks a im wyżej pniemy się po szczeblach drabiny społecznej, tym bardziej „zjada nas" stres. W końcu łapiemy się na tym, że stale gryziemy paznokcie lub końcówkę długopisu, partner skarży się na to, że w nocy nie może spać przez nasze zgrzytanie zębami a stomatolog, podczas rutynowej wizyty, informuje nas o tym, że nasze szkliwo jest w coraz gorszym stanie. Szczękościsk, będący rezultatem przerostu mięśni żwaczy to schorzenie, które uznano już za chorobę XXI wieku. Jak sobie z nią (chorobą) poradzić?

Gdy stres niszczy zęby
Codzienny stres dotyka niemal każdego z nas. Dotyczy nie tylko ludzi sukcesu, ale i tych, którzy ledwo wiążą koniec z końcem. Problem ten obserwuje się także wśród dzieci i młodzieży. Współczesny świat stawia przed nami wiele wyzwań i sprawia, że każdego dnia znajdujemy się pod presją innych ludzi, czasu i wyników. Takie sytuacje nie pozostają obojętne na nasze zdrowie. Długotrwały stres powoduje wiele problemów i schorzeń. Jednym z najczęstszych jest szczękościsk (bruksizm). Niektóre źródła podają, że cierpi na niego nawet 40 proc. społeczeństwa. Objawia się mimowolnym, nieświadomym zaciskaniem szczęk, zazwyczaj podczas snu. Nawet połowa osób z tym schorzeniem nie zdaje sobie z tego sprawy. Dowiadują się o tym zazwyczaj od partnera, któremu ta dolegliwość przeszkadza w zaśnięciu, podobnie jak chrapanie. Niekiedy jednak dopiero stomatolog uświadamia, że dana osoba może doświadczać takiej przypadłości. Zgrzytanie zębami powoduje bowiem często ich ścieranie, a tym samym uszkodzenia szkliwa. Może również doprowadzić do trwałych zmian zwyrodnieniowych w obrębie stawów żuchwowo-skroniowych, a także wielu innych nieprzyjemnych konsekwencji jak np. bóle napięciowe głowy, powszechnie rozpoznawane jako migrena.

Jak rozpoznać bruksizm?
Ścieranie zębów może mieć różne przyczyny, dlatego warto również zwrócić uwagę na inne symptomy, mogące świadczyć o bruksizmie. Wiele osób uskarża się na sztywność i uczucie zmęczenia mięśni żwaczy. Podczas jedzenia można doświadczać przeskoku w stawach, a także trudności z otwarciem szeroko ust. Częstym objawem są również poranne bóle głowy. Jeśli zatem prowadzimy intensywny tryb życia i doświadczamy takich dolegliwości, mogą one świadczyć właśnie o szczękościsku. Długotrwały przebieg choroby może skutkować również widocznymi zmianami w owalu twarzy. Przerost mięśni żwaczy prowadzi do tego, że kontur żuchwy staje się poszerzony i przybiera kwadratowy kształt.

Jak temu zapobiec?
Szczękościsk można leczyć zachowawczo, stosując w tym celu specjalne szyny relaksacyjne, które zakłada się na noc. Chronią one zęby przed nadmiernym ścieraniem, a ponadto zmniejszają dolegliwości bólowe i pomagają mięśniom się zrelaksować. Jedną z najskuteczniejszych, wśród opracowanych dotychczas, metod jest podanie neurotoksyny typu A do mięśni żwaczy. Dzięki neurotoksynie mięśnie ulegają rozluźnieniu, co powstrzymuje proces zaciskania zębów. Zabieg sprawia również, że linia żuchwy staje się złagodzona, a owal twarzy ulega wysmukleniu. Działanie neurotoksyny często porównuje się do paraliżu, jednak nie do końca tak jest. Substancja ta blokuje co prawda impulsy nerwowe w mięśniach, jednak nie skutkuje ich porażeniem. Po zabiegu pacjenci mogą więc bez obaw poruszać żuchwą, zachowując jej pełną sprawność. Czas działania neurotoksyny trwa kilka miesięcy. W tym czasie jednak mięśnie żwacze nie wykonują tak intensywnej pracy jak do tej pory, co owocuje zmniejszeniem ich objętości a zarazem siły. Zabieg zwykle wykonujemy raz na pół roku.